Haarkleur en kleurvererving bij IJslanders

Heeft een paard een gele kleur met zwarte points, dan wordt zijn kleur meestal aangeduid met de term valk, en soms met onecht isabel of vaal. Valkkleurige paarden hebben soms in plaats van zwarte zeer donkerbruine points — dit is met name aan de onderbenen te zien. Heeft een dier een gele kleur met niet-zwarte points en crème of grijzige manen dan noemt men het isabel. Lichte isabellen kunnen bijna geheel crèmekleurig zijn, met lichtbruine ogen. Donkere isabellen kunnen een goudkleur hebben, die in de combinatie met bijna wit behang ook wel palomino wordt genoemd.

De genetische basis van deze kleuren is het incompleet dominante cremello-allel op het Albino-locus (CCr). In heterozygote toestand (C+CCr) verdunt dit de kleur van rood pigment tot geel, terwijl het zwart pigment ongemoeid laat. Een valk en een isabel zijn dus heterozygoot voor het cremello-allel. Uiteraard kunnen ook zwarte paarden dat zijn — het effect daarvan is meestal echter moeilijk te zien. Vaak zijn paarden met een zwarte basiskleur en genotype C+CCr gewoon zwart, maar er kan ook een kleur ontstaan die smoky wordt genoemd. Het paard is dan niet zwart en niet bruin, maar meer grijsblauw, met soms een rossige gloed in het zonlicht. De points zijn in ieder geval zwart.

Bij paarden die homozygoot zijn voor het cremello-allel (CCrCCr) worden zowel rood als zwart pigment verdund tot crème. Dieren met dit genotype zijn allemaal crèmekleurig met blauwe ogen en een roze huid. Het is dan ook moeilijk uit te maken wat de basiskleur is. Toch is die bepalend voor de naam: cremello als vos de basiskleur is, perlino als de kleur is afgeleid van bruin, en smoky cream als de achtergrond zwart is. Als onderscheid al mogelijk is, dan is het op basis van de kleur van de points; die kan bij perlino's iets donkerder zijn dan bij cremello's, en nog iets donkerder bij smoky creams.

De factoren shade en sooty zijn van invloed op de kleur van paarden met de cream-factor. Een valk met het sooty-effect is soms moeilijk te onderscheiden van een bruin, en een isabel met het sooty-effect kan zo donker zijn dat hij voor zweetvos of zilverappel aangezien wordt.

Schematisch ziet één en ander er als volgt uit:

  C+C+ C+CCr CCrCCr
AA—E+ bruin valk perlino
——EeEe vos isabel cremello
AaAaE+ zwart smoky smoky cream

« vorige | volgende »