De zoötechnische aspecten van loopstallen voor paarden

2.1 Loopstallen in praktijk


2.1.1 Tekst en uitleg

Ingewikkeld - In dit hoofdstuk is geprobeerd een overzichtelijke weergave te geven van de grote hoeveelheid verzamelde gegevens. Er zijn een aantal factoren die het uitwerken van de resultaten erg ingewikkeld maken. Zo worden in vele van de bezochte loopstallen groepen paarden gehouden met verschillende leeftijden en gebruiksdoelen. Dit kan weer van invloed zijn op bepaalde zoötechnische aspecten, bijvoorbeeld de groepsgrootte of het voersysteem. Ook zijn er paardenhouders die verschillende typen loopstallen hebben, of de indeling van de loopstal aanpassen aan de omstandigheden van het moment. Waar dit relevant leek, zijn deze verschillen binnen 1 bedrijf apart meegeteld. Het kan dus zo zijn dat bij de resultaten ten aanzien van een bepaald zoötechnisch aspect de optelsom van het aantal "bedrijven", "paardenhouders", "gevallen" of "keren" hoger uitkomt dan het aantal bezochte bedrijven. Op de meeste plaatsen waar een dergelijke situatie aan de orde is, is dit nog eens expliciet vermeld.

Termen - Om het aantal woorden dat gewijd is aan de resultaten van het onderzoek niet nog groter te maken dan het al is, zijn de vele verschillende situaties in zo min mogelijk termen gevangen. Om verwarring tijdens het lezen te voorkomen volgt hier de verklaring van enkele veelgebruikte termen:

paard
paard of pony van ieder willekeurig ras en iedere mogelijke schofthoogte; waar specifiekere aanduiding relevant leek is gebruik gemaakt van de termen "warmbloedpaard" voor een dier van een ras waarvan de gemiddelde schofthoogte boven de 1,48 m ligt (hier kan zich op sommige bedrijven wel eens een volbloed tussen bevinden, maar geen koudbloed - die werden niet gehouden op de bezochte adressen), en "pony" voor al dan niet veredelde pony- en robuuste paardenrassen met een gemiddelde schofthoogte onder de 1,48 m;
paardenhouder
eigenaar en/of verzorger (m/v) van een groep paarden (het begrip "paard" heeft hier de zojuist uitgelegde inhoud);
bedrijf
kan zowel de accommodatie van een bedrijfsmatige paardenhouderij als die van hobbypaardenhouder zijn;
uitloop
niet overdekt deel van een loopstal, van iedere vorm of afmeting, dat voor de in deze loopstal ondergebrachte paarden vrij toegankelijk is op ieder moment dat ze in de loopstal verblijven, eventueel met uitzondering van de tijd nodig voor krachtvoeropname.

Foto's - Op ieder bedrijf zijn, met toestemming van de eigenaar/bedrijfsleider/verzorger, foto's gemaakt. Een aantal hiervan is in dit hoofdstuk opgenomen om de beschreven situaties te verduidelijken.

2.1.2 Loopstallen in Nederland

Aantal - In totaal hebben 23 bedrijven en particulieren hun medewerking verleend aan deze scriptie; de overige 9 voor handen zijnde adressen van paardenhouders met een loopstal konden omwille van de tijd helaas niet meer in het onderzoek betrokken worden. Loopstallen voor paarden zijn in het hele land te vinden, al lijken het westen en noorden wat minder bedeeld (afb. 2.1).

Afb. 2.1 De verdeling van de 23 bezochte () en 9 niet bezochte () paardenhouders met een loopstal over Nederland

Soort bedrijf - De bezochte bedrijven met paarden in loopstallen zijn in te delen in één of meer van de volgende categorieën: stoeterij, hengstenhouderij, handels- en trainingsstal, paardenopfokbedrijf, hobbypaardenhouder/-fokker, onderzoeksbedrijf, paardenmelkerij of manege voor gehandicapten.

Overwegingen - De 23 paardenhouders geven verschillende en vaak meerdere redenen waarom zij er voor gekozen hebben hun paardenbestand, of een deel daarvan, in een loopstal te huisvesten. De mogelijkheid tot en het voordeel van sociaal contact tussen de dieren wordt in dit verband 10 keer genoemd, en het feit dat de paarden zichzelf beweging geven 9 keer. Er wordt 8 keer op gewezen dat de dieren in de loopstal eenvoudig te onderhouden zijn, en 4 keer wordt opgemerkt dat het systeem goedkoper is dan individuele huisvesting. De loopstal is volgens 3 paardenhouders voordelig voor de gezondheid van hun dieren, en 2 keer komt het woord "natuurlijker" naar voren. De volgende argumenten werden alle eenmaal genoemd: goed voor het welzijn; de paarden ontwikkelen geen stalondeugden; beter voor de paarden; fris klimaat en plezieriger voor de pony's.
Op één van de bedrijven kwam men uit bij een loopstal toen gezocht werd naar een compromis tussen het hele jaar door weidegang en een "gewone" stal. Op een ander bedrijf is niet bewust gekozen voor een loopstal; deze was al aanwezig toen de accommodatie door dit bedrijf in gebruik werd genomen.

Ervaring met loopstallen... - Op 2 van de 23 bezochte bedrijven is de loopstal al ongeveer 25 jaar in gebruik, terwijl 2 van de paardenhouders sinds 11-15 jaar een loopstal hebben. Van de 23 loopstallen zijn er 9 zo'n 5-10 jaar in gebruik, en 10 zijn er in de afgelopen 4 jaar bijgekomen.

...en met een ander systeem - Op alle bezochte bedrijven heeft men ervaring met het houden van paarden, anders dan in een loopstal. Op 21 bedrijven zijn naast de paarden in de loopstal ook nog paarden aanwezig die individueel gehuisvest zijn. In 7 gevallen zijn dit fokmerries, in 11 gevallen de volwassen (dek-) hengsten, in 14 gevallen rijpaarden en in 1 geval de gespeende veulens. Op 15 bedrijven heeft men ook ervaring met een ander huisvestingssysteem voor de categorieën paarden die nu in de loopstal gehouden worden; op 12 bedrijven stonden de dieren vroeger alleen of twee aan twee in boxen, en op 3 bedrijven liepen de dieren het hele jaar door in het land. Op 8 bedrijven zijn de bewuste categorieén nooit anders gehuisvest dan in een loopstal.

« vorige | volgende »