De zoötechnische aspecten van loopstallen voor paarden
3.6 Tot besluit
3.6.1 Conclusies
Loopstallen voor paarden
- In de literatuur zijn aanwijzingen te vinden voor het bouwen van een loopstal. In de praktijk echter lijken de bedrijfssituatie, de beschikbare middelen en de ideeën van de paardenhouder meer bepalend te zijn voor de ligging, grootte en inrichting van de stal dan "de boeken". Er zijn vele overeenkomsten tussen de loopstallen op de bezochte bedrijven, maar ook vele verschillen.
- Paarden van allerlei rassen en leeftijden worden in loopstallen gehuisvest; ze zijn echter het meest populair voor de opfok van jonge dieren.
- Loopstallen voor paarden voldoen in de praktijk naar tevredenheid van de paardenhouders.
Voordelen & nadelen
- Loopstallen voor paarden komen uit de literatuur naar voren als een vorm van huisvesting die voordelig is voor mens en dier. Zo wordt dit in de praktijk ook ervaren. De mens is gebaat bij het arbeids-, tijds- en kostenbesparende karakter van de loopstal; het dier plukt de vruchten van de mogelijkheid tot sociaal contact en beweging.
- De literatuur wekt de suggestie dat potstallen een nadelige invloed hebben op de gezondheid van de paarden. Die gezondheid lijkt in de praktijk echter weinig te wensen over te laten.
Problemen & oplossingen
- Volgens de literatuur zou de rangorde binnen een groep paarden in een loopstal tot voedernijd kunnen leiden. Ingewikkelde voersystemen worden beschreven om de gevolgen van voedernijd (vechtpartijen en verdringing) te beperken. Voedernijd blijkt in de praktijk wel op te treden, maar niet in zodanig ernstige mate, dat het niet met eenvoudige maatregelen, zoals het verdelen van het voer over een zo groot mogelijke breedte, onder controle te houden is.
- Een andere consequentie van de rangorde is dat bij het toevoegen van een nieuw dier aan een bestaande groep vechtpartijen kunnen optreden ten gevolge van verstoring van de rangorde. Paardenhouders zijn dan over het algemeen ook terughoudend en voorzichtig in het toevoegen van nieuwe paarden aan bestaande groepen.
- Paarden blijken zich in de praktijk aan de veel gebruikte voerhekken met verticale, metalen spijlen meer of minder ernstig te kunnen verwonden. Om dit te voorkomen hebben een aantal paardenhouders relatief eenvoudige oplossingen gevonden: het aanpassen van de spijlafstand aan de grootte van de paarden, het aanbrengen van planken in de openingen het voerhek, het monteren van extra spijlen op de overgang tussen twee vakken, of het aanbrengen van horizontale latten of buizen langs de spijlen.
3.6.2 Onderzoek
Diepte - In de voorgaande paragrafen is het nodige gespeculeerd over het hoe en waarom van de overeenkomsten en verschillen tussen en binnen literatuur- en praktijkgegevens. Voor een objectievere uitspraak hierover is nader onderzoek noodzakelijk. Daarmee zou "diepte" gegeven kunnen worden aan de "breedte" van dit inventariserende onderzoek. Hieronder volgen enkele suggesties voor nader onderzoek.
Klimaat - Door in verschillende typen loopstallen en onder verschillende weersomstandigheden klimaatmetingen uit te voeren, kan een beter inzicht verkregen worden in de effecten van bijvoorbeeld een open front of het potstalsysteem op het klimaat in een loopstal. Metingen die gedaan zouden kunnen worden zijn de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid in de stal, de luchtbeweging door de stal en de ammoniakconcentratie op dierniveau.
Potstal - Om na te gaan of een potstal nu een gunstig of juist minder gunstig overlevingsmilieu vormt voor micro-organismen en wormeieren, zouden het temperatuursverloop in en het droge stofgehalte van het stro-mestpakket bepaald kunnen worden.
Groepsgrootte en oppervlakte per paard - Er zou gekeken kunnen worden naar de invloed die de groepsgrootte en de oppervlakte per paard heeft op het sociale gedrag van de groep, en dan met name naar het aantal uitingen van agressie. Dit maakt een uitspraak over wat een wenselijke groepsgrootte en oppervlakte per dier is misschien mogelijk. Dat zou het welzijn van paarden in loopstallen ten goede kunnen komen.
Diergezondheid - Objectieve gegevens over ziekte en gezondheid van paarden op bedrijven met loopstallen zouden verkregen kunnen worden uit administraties van dierenartsen die op die bedrijven komen. Nog aardiger zou het zijn op de bedrijven gedurende een hele stalperiode alle ziektegevallen, ongelukken, behandelingen en preventieve gezondheidsmaatregelen te laten registreren, bijvoorbeeld op een speciale kaart. Er kan dan gekeken worden naar de invloed van onder andere het type loopstal op de gezondheid. De uitkomsten zouden ook vergeleken kunnen worden met de (op dezelfde wijze geregistreerde) gezondheidsstatus van paarden op bedrijven met een ander huisvestingssysteem. Een stap verder gaat het doen van bijvoorbeeld tracheobronchoscopisch onderzoek en tellingen van wormeieren in de mest, om een duidelijker beeld te krijgen van de invloed van het klimaat, respectievelijk de potstalbodem in loopstallen.